سالیدورک یک نرم افزار طراحی به کمک کامپیوتر است که به منظور ترسیم، طراحی و مونتاژ مدل‌های سه‌بعدی از قطعات مکانیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم‌افزار از محبوبیت بالایی نزد مهندسان مکانیک و کارشناسان فعال در حوزه‌های طراحی مکانیکی برخوردار است. 

نرم افزار SolidWorks چیست ؟

نرم افزار سالیدورک یا «سالیدورکس» (SolidWorks)، یک نرم‌افزار طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) و مهندسی به کمک کامپیوتر (CAE) است. این نرم‌افزار، امکان طراحی و تحلیل مدل‌های سه‌بعدی از قطعات و تجهیزات مکانیکی را فراهم می‌کند.

قابلیت‌های فراوان SolidWorks، باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود. مهندسان می‌توانند با استفاده از این قابلیت‌ها و بدون ساخت نمونه‌های واقعی، محدودیت‌ها و ایرادات طراحی خود را مورد ارزیابی و بهینه‌سازی قرار دهند.

نرم افزار سالیدورکس، کاربرد بسیار گسترده‌ای صنایع مختلف نظیر خودروسازی و ساخت تجهیزات پزشکی دارد. امروزه، میلیون‌ها مهندس در حوزه‌های متعدد از قابلیت‌های این نرم‌افزار برای ساخت مدل‌های ساده تا پیشرفته بهره می‌گیرند. به طور کلی، ایجاد هر شکل سه‌بعدی دلخواهی با Solidworks ممکن است.

سازنده و توسعه دهنده سالیدورک کیست؟

نرم افزار Solidworks، تحت مالکیت شرکت فرانسوی «داسو سیستمز» (Dassault Systèmes) یا 3ds قرار دارد. این شرکت، توسعه دهنده نرم افزار معروف «کتیا» (CATIA) است. این نرم افزار در سال 1995 میلادی (۱۳۷۴ شمسی)، توسط گروهی از مهندسان تحت مدیریت «جان هیرشتیک» (Jon Hirschtick) ساخته شد. در تصویر زیر، رابط کاربری اولین نسخه نرم افزار سالیدورک را نمایش می‌‌دهد.

قابلیت های سالیدورک چه هستند؟

قابلیت‌های نرم افزار سالیدورکس، به نسخه مورد استفاده بستگی دارد. بر این اساس، قابلیت‌های کلی نسخه‌های مختلف سالیدورک عبارت هستند از:

  • نسخه استاندارد
    • مدلسازی قطعات و اسمبلی (سرهم کردن قطعات)
    • ترسیم دوبعدی
    • اتوماسیون طراحی و استفاده مجدد از المان‌ها
    • تصویرسازی و ساخت انیمیشن
    • بررسی تداخل بین قطعات
    • همکاری گروهی و به اشتراک گذاشت داده‌های CAD
    • قابلیت وارد کردن پیشرفته فایل CAD
    • ابزارهای ابتدایی تحلیل (شبیه‌سازی تنش و دینامیک سیالات)
    • ابزارهای بهره‌وری
    • نسخه استاندارد SolidWorks CAM (تولید به کمک کامپیوتر)
    • طراحی برای تولید
  • نسخه حرفه‌ای
    • نسخه استاندارد SolidWorks Visualize (ساخت تصاویر با کیفیت از روی داده‌های سه‌بعدی و دیگر داده‌ها)
    • کتابخانه‌های CAD
    • زمانبندی فعالیت‌ها و پردازش دسته‌ای خودکار
    • طراحی برای بهینه‌سازی هزینه و تخمین هزینه در مدلسازی تجهیزات مهندسی برق با CircuitWorks
    • رندرینگ پیشرفته با PhotoView 360
    • تحلیل خودکار انباشت تلرانس با TolAnalyst
    • مدیریت فایل
    • مهندسی معکوس با ScanTo3D
    • نسخه حرفه‌‌ای eDrawings برای نمایش و پرینت مستندات
  • نسخه ویژه
    • تحلیل حرکت
    • تحلیل قطعات و اسمبلی‌های سازه‌ای
    • ارزیابی چرخه عمر (LCA) برای بررسی اثرات زیست محیطی و طراحی مبتنی بر توسعه پایدار با SolidWorks Sustainability
    • مسیریابی لوله‌ها و تویوب‌ها
    • مسیریابی سیم‌کشی الکتریکی و مهار سیم‌کشی
    • مسیریابی مقاطع مستطیلی و غیره
    • تخت‌کنندگی پیشرفته سطح
    • تخمین هزینه در سطح قطعات تشکیل‌دهنده اسمبلی

ابزارها و قابلیت های SolidWorks، به اندازه‌ای زیاد هستند که نمی‌توان آن‌ها را به طور کامل در این مقاله تشریح کرد. با این وجود، در ادامه، به توضیح بیشتر برخی از قابلیت‌های این نرم‌افزار می‌پردازیم.

مدلسازی در سالیدورک

سالیدورک، یک نرم‌افزار مدلسازی جامد است. این نرم‌افزار، از رویکرد پارامتری مبتنی بر ویژگی برای ایجاد مدل‌ها استفاده می‌کند. مدلسازی پارامتری، معمولا به منظور ساخت اسمبلی (مجموعه‌ای از چند قطعه) مورد استفاده قرار می‌گیرد. پارامترها، محدودیت‌هایی هستند که شکل و هندسه مدل را تعیین می‌کنند.

مبنای تحلیل‌های مدل‌های نرم افزار SolidWorks، روش المان محدود است. این تحلیل‌ها به صورت خطی، غیرخطی، استاتیک و دینامیک انجام می‌گیرند. قابلیت های تحلیلی سالیدورک عبارت هستند از:

  • تحلیل‌های استاندارد
    • استاتیک
    • خستگی
    • حرکت
    • روندیاب
  • تحلیل‌های حرفه‌ای
    • کمانش
    • فرکانس
    • حرارتی
    • بهینه‌سازی
    • توپولوژی
    • بررسی اتصالات جوشی و پیچی
    • مخزن فشار
    • آزمایش سقوط
    • مدلسازی فرعی
    • ساده‌سازی دوبعدی
    • مدیریت حالت بار
    • حرکت مبتنی بر رویداد
  • تحلیل‌های ویژه
    • غیرخطی
    • ارتعاش تصادفی
    • دینامیک
    • کامپوزیت

رندرینگ در سالیدورک

رندرینگ، یکی دیگر از قابلیت‌های حرفه‌ای و ویژه سالیدورکس است. با استفاده از قابلیت‌های رندرگیری این نرم‌افزار، امکان گرفتن خروجی‌‌های تصویری باکیفیت و نزدیک به واقعیت از مدل فراهم می‌شود. اعمال نور، بافت و بازتاب دقیق به مدل، از جمله تنظیمات مربوط به رندرینگ هستند. SolidWorks Visualize، به عنوان یک نرم‌افزار مستقل یا ترکیب شده با نسخه مادر، وظیفه رندرینگ مدل را بر عهده دارد.

ارزیابی مدل در سالیدورک

پس از اتمام ساخت اسمبلی سه‌بعدی، امکان استفاده از ابزارهای ترسیم فراهم می‌شود. این ابزارها، به منظور ایجاد سریع و دقیق نمای دوبعدی مدل مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاربر می‌تواند نماهای مورد نظر خود را در کنار یکدیگر قرار دهد و یک نمایش ارتوگرافیک کامل را ایجاد کند. اضافه کردن ابعاد بخش‌های مختلف نماهای دوبعدی، به سادگی و با کلیک بر روی راس‌ها یا سطوح انجام می‌گیرد.

تولید به کمک کامپیوتر در سالیدورک

پس از مدلسازی، تحلیل و ارزیابی قطعه، نوبت به آماده‌سازی فرآیند تولید می‌رسد. به این منظور، ابتدا یک فایل «جی کد» (G-Code) توسط SolidWorks CAM ایجاد می‌شود. این فایل، حاوی اطلاعات مورد نیاز برای کار با بسیاری از ماشین‌های CNC است. پس از تنظیم صحیح پیکربندی جی کد، اطلاعات آن مستقیما به دستگاه CNC ارسال شده و قطعه آماده ساخت می‌شود. تصویر زیر، محیط تولید به کمک کامپیوتر (CAM) در نرم افزار سالیدورکس را نمایش می‌دهد.

قابلیت های اختصاصی سالیدورک

برخی از قابلیت‌های اختصاصی نرم افزار SolidWorks عبارت هستند از:

  • پرینت سه‌بعدی
    • ابزارهای مفید برای تسریع فرآیند ساخت نمونه‌های اولیه محصول
  • قطعات انعطاف‌پذیر
    • ایجاد قطعه‌های منعطف برای مشاهده عملکرد آن‌ها در یک اسمبلی
  • قطعات جوش‌خورده
    • شبیه‌سازی اتصال سازه‌ها و قطعات با جوش، صفحه و واشر
  • ورق فلزی
    • تبدیل یک قطعه جامد سه‌بعدی به ورق فلزی
  • طراحی قالب
    • طراحی قطعات قالب‌بندی شده و ابزارکاری مورد نیاز
  • اتوماسیون طراحی
    • تکرار تمام عملیات‌های طراحی با کلیک بر روی یک گزینه
  • متره و برآورد
    • تخمین هزینه یک قطعه، اسمبلی یا محصول نهایی

طراحی دوبعدی و سه بعدی در سالیدورک

فرآیند طراحی مقاطع دوبعدی در سالیدورکس، بسیار ساده و کاربرپسند است. با استفاده از ابزارهای موجود، المان‌های نقشه تنها در چند ثانیه کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. این ویژگی، بهره‌وری فرآیند طراحی سه‌بعدی را نیز افزایش می‌دهد.

  • هوافضا
  • تجهیزات نظامی
  • خودروسازی
  • حمل و نقل
  • ماشین‌کاری
  • ساخت تجهیزات سنگین
  • طراحی قالب و ابزار
  • محصولات مصرفی
  • الکترونیک
  • ورق‌کاری
  • کارخانه‌های فرآیندی
  • تجهیزات نیروگاهی
  • عمران
  • تجهیزات پزشکی
  • طراحی محصول
  • خدمات مهندسی

صنایع و حوزه‌های کاربرد سالیدورک، بسیار گسترده هستند. با این وجود، معمولا مهندسان مکانیک و برق در گرایش‌های مختلف، از قابلیت‌های این نرم‌افزار بهره می‌گیرند.

بازار کار نرم افزار سالیدورک

امروزه، فعالیت‌ها و فرآیندهای موجود در اغلب حوزه‌ها، با استفاده از کامپیوتر و نرم‌افزارهای تخصصی انجام می‌‌گیرند. از این‌رو، یادگیری نرم‌افزارهای تخصصی هر حوزه می‌تواند زمینه‌ساز آشنایی با فرصت‌های شغلی مختلف باشد. نرم‌افزار سالیدورک، یکی از بهترین نرم‌افزارهای طراحی، تحلیل و تولید به کمک کامپیوتر است.